Evlerinde kedi veya köpekle büyüyen çocukların sıradan allerjik
reaksiyonlar gösterme riski bazılarında % 50 lere varan oranlarda düşük
oluyor. Bu şaşırtıcı bulgu yüzlerce çocuğun doğumlarından 7 yaş
civarına gelene kadar yapılan araştırmaların neticesi olarak ortaya
çıktı.
Medical College of Georgia Allerji ve Bağışıklık bölümü şefi ve aynı
zamanda bu araştırmanın lideri Dr. Dennis R. Ownby\' nin dediğine göre
köpek ve kedilerle iç içe büyüyen çocukların artmış bir risk gurubunda
olup olmadıklarını görebilmek için okulun elindeki tüm veriler taranmış
ve bunun hiç de sanıldığı gibi olmadığı, hatta tam tersi kanıtların
çıktığı belirlenerek 28 Ağustos tarihli Journal of the American Medical
Associaton\' da yayınlanmış.
Allerjistler nesillerden beri evde kedi ve köpeklerin zararlı
olduğu, bu tür şeylere uzun süreli maruz kalınca allerji riskini
arttırdığı bilgisiyle eğitildiler.
Doktorlar Detroid bölgesinden 747 tane sağlıklı bebeği
doğumlarından 7 yaşına kadar izlediler. Bu bebeklerin 184 tanesi
evlerinde bir ila iki köpek veya kediyle beraber yaşıyordu. Geri kalan
220 tanesi ise hayvanlarla hiç bir irtibatta bulunmuyorlardı. Bu
izlenimlerin sonucu ortaya çıkan çarpıcı netice evlerinde hayvanlarla
beraber yaşayan çocukların sıradan allerjilere karşı diğerlerine oranla
daha az risk taşıdığı oldu.
Ayrıca bebeklikten hayvanlarla birlikte olan çocukların çok azında
kolay irrite olan üst solunum yolları ve hiper reaksiyon gözlenmiştir.
Solunum yollarında ki bu reaksiyon methacholine adlı bir kimyasal
stimülandan kaynaklanmaktadır ve bu ileride astım hastalığına risk
faktörü teşkil etmektedir.
İkiden fazla kedi veya köpekle büyüyen çocukların % 45 daha az
hiper reaksiyon gösterdikleri, hatta bu oranların % 24.1 den % 15.8 e
vardığı belirlenmiştir. Erkek çocuklar da ise hayvansız ortamda % 25.5
den bol hayvanlı ortamlarda % 5.1 oranlarına düştüğü tesbit edildi.
Araştırma esnasında çocukların % 7sinde astım ortaya çıkmıştır.
"Bu başlangıçta bizim tahmin ettiğimizin tam tersi bir netice oldu
ve bence çok manidar" diyen Dr. Ownby " yıllarca allerjistlerin
inançlarının ve bunların doğrultusunda hareket eden ebeveynin hatalı
olduğunu gösteriyor" diye açıkladı.
Bebekler 1987 ila 1989 arası doğmuş, orta batının sağlık
organizasyonlarına üye orta sınıf beyaz ailelerin çocuklarıydı. Dr.
Ownby araştırmalarına Detroid\'de Henry Ford hastahanesinin üst düzeyde
bir elemanı iken Milli Sağlık Enstitüsü\'nün verdiği fonla başladı.
Hayvanlı ortamlarda denek kız ve oğlan çocuklarda, sıradan ev içi
(toz, mite\'lar, kedi ve köpek gibi) veya (ot, çimen ve havada bulunan
mantarlar gibi) açıkta bulunan allerjenlere maruz kalanlara oranla daha
az pozitif cilt testleri sonuçları çıktı. Bu oranda ki azlık teste
dahil edilen daha büyük kardeşler, astımlı veya sigara tiryakisi
ebeveyn gibi risk faktörünü arttırıcı eylemlere rağmen başarıyla devam
etti.
örneğin, evlerinde kedisiz veya köpeksiz çocuklar kedilere % 15.5
oranında, evlerinde bir kedi veya köpek olanlar % 11.6, iki veya daha
fazla evcil hayvanla yaşayanlarsa % 7.7 oranında allerjik reaksiyonlar
gösterdiler.
Benzer oranda bulgular köpek allerjisine positiv reaksiyon gösteren
çocuklarda da bulundu. Sırasıyla % oranı 8.6 dan 3.5 e ve 2.6 ya indi.
Aynı deney atopi için de geçerli oldu ve kedi, köpek ve ot gibi sıradan
allerjilerin positif cilt testi sonuçları, hayvansız ortamda gelişen
çocuklardan, % 33.6 dan iki veya daha fazla hayvanla gelişenlerde %
15.4 lere düştü. Buradaki tek istisna tek kedi veya köpekle
büyüyenlerde % 33.6 dan % 34.3 e varan bir allerji artışı oldu.
Dr. Ownby\'nin Amerika ve diğer ülkelerde yaptığı bazı retrospektif
araştırmadan çıkan ilk sonuç, hayvanlı bir ortamda yaşamaya maruz
kalmanın çocuklarda allerji riskini azalttığına dair kanıt taşıyan
bulgular oldu.
örneğin güney Almanya ve İsviçre\'de yapılan araştırmaların neticesinde şehirli çocukların çiftçi ailelerin
çocuklarına göre daha yüksek oranlarda allerji riski taşıdıkları
belirlendi. Bu araştırmaların temel nedeni allerjik risk altındaki
çocukları erken yaşlarından itibaren takip ederek, onların nelere maruz
kaldıklarını görüp bu verileri gelecekte risk altında olan çocukların
çevresel koşullarını de---gıs---tirerek korumaya yönelik olmasıdır.
Araştırmacılar kedi ve köpeklerle beraber olan çocukların daha
düşük allerji riski taşıdıklarını düşünüyorlar. çünkü bu çocuklar
bebekliklerinden beri yüksek miktarda kedi ve köpeklerin ağzında
bulunan gram-negatif bakterilerinin kimyasal de---gıs---im sonucu
dönüşmüş oldukları endotoxinlere maruz kalıyorlar. Endotoxinlerin
vücudun bağışıklık sistemini, kişileri daha az allerjik bünyeli yapmaya
yönelik bir de---gıs---ime uğrattığı düşünülüyor.
Ani allerjik reaksiyonlar, allerjik tepki verdiren bir tür antikor
olan immunoglobin E nin, bir çeşit akyuvar hücresi olan mast
cell\'lerle birleşmesi sonucu ortaya çıkıyor. Bu birleşmenin
gerekliliği de şu nedenlerden ötürü oluyor: Antikorlar allerjenleri
tanıyorlar ama mast hücreleri histaminleri ve allerjik semptomları
ortaya çıkaran diğer kimyasalları salgılıyorlar ki bu da en hızlı tip
bağışıklık tepkisi oluyor. Bunun neticesi de anında ---sıs---me,
kızarma ve kaşınma şeklinde kendini gösteriyor.
Bağışıklık sisteminin içinde farklı dengeler olduğundan, sistemin
de---gıs---ik taraflarını kullanarak allerjik hassasiyet derecesini
daha alt seviyelerde tutmak mümkün oluyor. Dr. Ownby\'nin dediğine göre
erken yaşlarda başlıyan endotoxin bombardımanı bağışıklık sisteminin bu
farklı dengelerinden yararlandırarak allerji riskini oldukça düşürüyor.
Belki de bu kadar çok allerjik bünyeli ve astım hastası çocuğun
olması aşırı temiz bir yaşam sürmemizden kaynaklanıyordur, diyen Dr.
Ownby soruyor: "Bir çocuk kedi veya köpekle oynarsa ne olur. Hayvan onu
yalar. Diliyle bir sürü gram-negatif bakterisini ona iletir ve bu da
çocuğun bağışıklık sisteminin tepkisini de---gıs---tirerek onu
allerjilere karşı korur".
Araştırmada kız ve oğlan çocukların tepkilerindeki belirlenen
farklılığın nedenleri ise henüz bilinmiyor. D. Ownby\'nin dediğine göre
uzun zamandan beri ergenlik çağı öncesi erkek çocukların kızlara oranla
iki kat daha fazla allerji ve astım riski taşıdığı anlaşılmıştır.
"Elimizdeki verilere göre hayvanlarla i---cıc---e olmanın etkisi en
fazla ilerde allerjik bünyeli olma riski olanlarda görülecektir". Genç
erginlik çağına geldiklerinde kadınlarda erkeklere oranla daha fazla
astım hastalığı vardır. Nedeni şimdiye kadar hiç bir geçerli teoriyle
açıklanamamış olmasına rağmen, bunun ergenlik çağında olan hormon
de---gıs---imlerinden kaynaklandığı sanılmaktadır.
