Muhabbet Kuşu Hastalıkları
Maalesef; kuşlarımız evde
uçarken, gece kafeslerinde iken (parlayan bir ışık veya bilmediği bir
ses nedeniyle) korkarak panik içinde çırpınmaları nedeniyle ara sıra
kazalar oluşmaktadir. Böyle durumlar tipiktir ve çoğunlukla ağır
yaralanmalara neden olmaktadir. Bir kuş, kapı camlarını veya
pencereleri tanıyor bile olsa, bir etken paniğe neden olduğunda uçma
içgüdüsü ile güçlü bir şekilde herhangi bir yöne uçarlar. Onlar
genellikle bildikleri ortamı unutarak duvar, pencereler veya benzer
engellere çarparlar. Pek çok durumda bu kadar şiddetli çarpmanın etkisi
bir kafa yaralanması veya bir sarsıntıdır. Hatta bazı kuşlar
boyunlarını kırar ve hemen ölür.
Bulgular
Eğer bir kuş,
bir çarpışmadan sonra bilinçsiz veya kötü durumdaysa (hareket
edemiyorsa) muhtemelen ağır sarsıntı hatta iç kanama (beyin kanaması)
geçiriyordur. Üstelik veterinerlerin bu duruma yapabilecekleri bir şey
de yoktur ama sert bir çarpma genelde iyileşebilir.
Bazı kuşlar,
çarptıktan sonra bilinçli kalır ancak uçamaz veya kımıldayamaz halde
zemine düşerler. Bu şiddetli sarsıldığını, ani felç veya kasılmalar
geçirdiğini gösterir. Çoğunlukla kuşlar, başlarını 180 derece döndürür
veya dairesel hareketler sergiler, bazen kanatları sarkar. Bütün bu
bulgular, bir kuşun, orta bir derece sarsıntı geçirdiğinin
göstergesidir.
Hafif sarsıntı için tipik bulgular, kaslarda uyum
bozukluğu ve koordinesiz uçuştur. Üstelik kuş dengesizdir. Kusma,
sarsıntının başka bir bulgusudur.
Sarsılan kuşlar, aşırı
derecede ışığa duyarlıdır, çok uyumaya ihtiyaç duyarlar ve çoğunlukla
tünekten düşerler. Hiç iştahları yoktur ve gerçekten çok hasta
görünürler. Tüylerini kabartırlar ve içgüdüsel olarak çok durgun
davranırlar.
İlk olarak ne yapmalısınız ?
Genelde, ilk
öneri, hemen veterinere götürmektir. Ama sarsılan bir kuş, taşınmayı
kaldıramayabilir ve bu yüzden çok dikkatli olunmalıdır. Eğer kuşunuzun
sarsıldığından şüpheleniyorsanız, veterinerinize telefon edip ne
yapmanız gerektiğini sorabilirsiniz. Belki, evinize gelerek hasta
kuşunuza bakması için ikna edebilirsiniz.
Veteriner hekime güvenli taşıma
Muhtemelen
veterineriniz muayene için kuşunuzu kendisine ulaştırmanızı
isteyecektir. Küçük bir kafes hazırlamalısınız. Kafesin tabanına
yumuşak bir örtü serin. Lütfen kuşun ayak tırnaklarının takılabileceği
malzeme kullanmayın. Kafesten bütün tünekleri ve dalları çıkarın ve
kuşu örtüye yerleştirin. Kumaş, kuşun yaslanmasını sağlamak için yeteri
kadar kalın olmalıdır. Sonra kalın bir kumaşla kafesi örtün. Bu,
sarsılan kuşların ışığa karşı çok hassas olmaları nedeniyle önemlidir.
Eğer, dışarısı soğuksa, kuşunuza çok sıcak değil ancak ılık ortam
sağlamalısınız . Kafesin sığabileceği bazı koliler, ulaşım sırasında
kuşu ılık tutmak için mükemmeldir.
Tedavi
Sarsıntının
etkilerinin giderilmesi için hangi ilacın gerekli olduğuna veteriner
hekim karar verecektir. Dönüşte kuşunuzu loş, sakin bir odaya
koymalısınız. Sıcaklık 21 derece civarında olmalıdır. Sarsıntı
nedeniyle veteriner hekimle görüşmeden asla ısı terapisi (kızılötesi
lamba) denememelisiniz! Gerçekten ısı terapisi pek çok hasta kuş için
iyidir ancak beynin yaralanması/zarar görmesi durumunda sağlığını daha
kötüye götürebilir! Isı, kan dolaşımını dolayısıyla beynin içindeki
basıncı artıracaktır. Bu, kuşun daha çok acı çekmesine ve hastalığa
sebep olacak daha da kötüsü onu öldürecektir.
İlaçlara ek olarak
veteriner hekim, kuşunuz için daha fazla konuda da yol gösterebilir.
Bazı bitkisel ilaçlar yararlıdır; bu konuda uzman olan kişilerle iletim
kurabilir, daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
Özel diyet
Genelde
sarsıntı geçiren kuşun kazadan sonraki ilk günlerde hiç iştahı olmaz.
Hastalık da açlıktan ölmesi için zemin sağlamaktadır. Sindirimi kolay
olan yiyecekler vermelisiniz. Taze meyve ve sebze hasta kuş için
yararlıdır. Yağlı tohumlar verilmemelidir. Çimlendirilmiş tohum ve
tahıllar ile filizlenmiş tohumların da sindirimi kolaydır. Özellikle
filizlendirilmiş beyaz darıyı reddedemezler
Kuşu güçlendirmek
için içme suyuna dekstroz veya bal ekleyebilirsiniz (suyun 1 litresi
için 1 yemek kaşığı). Kuş, hastalığı yüzünden yeteri kadar su
içmediğinden sıvı kaybetmiştir. Not: Megabakteri veya kursak mantarı
hastası olan kuşların şeker yiyip içmelerine (bal, dekstroz) izin
verilmez.
