Muhabbet Kuşu Hastalıkları
Dışkı,
dikkatli bir bakıcı için bilgi deposu oluşturur ve kuşun sağlığına
yönelik iyi bir göstergedir. Kafesin tabanından, kuşunuzun sağlığı
hakkında çok şey öğrenebilirsiniz.
Tecrübenizle kolayca, herhangi
bir dışkı değişikliğini gözlemleyerek kuşunuzun sağlığını
izleyebilirsin. Dışkıdaki değişikliğin çok erken dönemde belirlenmesi,
kuşun sağlığının korunması için acil bir önlem ve tedavi planı
uygulamanızı sağlar. Su temizleyicisi veya özel bir karışım, hastalığa
karşı ilk savunma uygulaması ve dışkıda ilk işaretler görüldüğünde
yapılacak işlemlerde iyi bir yöntem olacaktır.
Genellikle, kafes
tabanına sermeniz için gazete kullanmanız önerilir. Zehirli değildir,
ucuzdur ve kuşun ne dışkıladığı hakkında açık bir görüntü sunar. En az
günde bir kez değiştirilir ve o anda size söyleyebileceği birçok şeye
de dikkat edilir (Çevirenin Notu: Kafes alt ızgarası kullanılmaması
durumunda gazete kağıdındaki mürekkepler, kemirildiğinde zarar
verecektir. Bu durumlarda özellikle beyaz kağıt havlu serilmesini ve
hergün dışkı kontrolü yapılarak değiştirilmesini öneririm). Kuşunuzun
ne yediğini veya yemediğini öğenebilir, günün değişik zamanlarındaki
görüntüsünü, bu parçaları birleştirerek de bir bulmacanın (sağlık
durumu) kayıp parçalarını bulabilirsiniz.
Dışkısını yiyen bir kuş; mineral eksikliği duyacağından , mineral ve iyot blokları verilmelidir.
Dışkının içerdiği üç bileşen:
1.
Kristalize üreden oluşan idrar, ürat olarak adlandırılır. Şeffaf olan
bu kısım su gibidir. Bazen idrar ve ürat birleştirerek bulanık bir sıvı
oluşturduklarında, her zaman iki alanın birbirinden ayrı olduğu
gözlemlenmezse alarma geçilmesi gerekmez. Ürat, böbreklerin bir yan
ürünüdür, ve kuru olduğunda genellikle kar beyazdır. Onlar, nitelikleri
itibariyle tebeşir gibidir ve inceden (muhabbet kuşunda) kalına
(papağanlarda) kadar değişik boyutlardadır. Gün içinde kısa süreli renk
değişiklikleri ve bazı renkli formüle edilmiş gıdalar nedeniyle
kremasıl/yumuşak görünüm sunması normaldir.
Ürat (Tebeşirimsi beyaz parça)
* Yeşil veya sarı ise: Karaciğer hastalığı veya anoreksi(İştahsızlık)
* Kahverengi ise: Kurşun zehirlenmesi
* Kırmızı ise: İç kanama (Sindirim sisteminin alt kısmında) veya böbrek hastalığı
* Üratta artış: Susuzluk, olası böbrek problemleri.
2.
Kristalize olmayan idrar, idrar olarak adlandırılır (Temiz su).
Genellikle saydam ve berraktır. Bazen idrar ve ürat karışarak bulanık
beyaz bir idrar yaratır. Miktar ve renk değişimleri önemlidir. Bu
parça, tebeşir gibi beyaz gözükecek ve gerçekten sulu veya katı olmayan
bir tutarlılığı olacaktır. Tutarlılık, yapışkanlık içermeyen Elmer
tutkalıyla kıyaslanabilir. İdrarın çokluğu kuşun yediklerine bağlı
olarak değişecektir. Aşırı meyve ve sebze tüketiminde çok, kuru tohum
tüketiminde az olduğunu göreceksiniz.
İdrar (berrak sulu parça)
* Yeşil veya sarı ise: Karaciğer hastalığı
* Kırmızı ise: İç kanama (Sindirim sisteminin alt kısmında), kurşun zehirlenmesi veya böbrek hastalığı
* İdrarda artış varsa: Aşırı su içme, sulu yiyecekler veya hastalık (çoğunlukla bakteriyel)
Sulu
dışkı: İdrar miktarındaki bir artış çoğunlukla ishalle karıştırılır.
Dışkının katı atık kısmı aynı olacak ancak dışkının etrafında dikkat
çekecek kadar daha fazla akışkan madde olacaktır. İdrarın rengindeki
değişiklik de bir uyarıdır. Aşırı sulu sebzeler, düşük kalitedeki veya
kirli su ve hatta yeni bir eve taşınmadan dolayı stres, sulu dışkıya
sebep olabilir.
3. Dışkının üçüncü kısmı, kolondan gelen ve
sindirilen yiyecekten oluşan atıktır ve gerçek tek katı kısımdır. Bu
atık kısım katı olacaktır, kıvrımlı ya da kıvrımsız olabilir veya
parçalanırsa da iyi bir olgudur. Dümdüz olabilir, dolanabilir, düzenli
kırık, yukarıya içeride kıvrılmış küçük tüp şeklinde olabilir.Yenen
yiyeceğin tipine göre renk değişikliği gösterebilir. Kırmızı tohumlar
ve çilekler kırmızı renkli bir dışkı üretir (Bu idrarı etkilemez).
Tohum ve yeşil sebzeler, yeşil bir dışkı üretir (Bu da idrarı
etkilemez). Yabanmersinleri ve böğürtlenler siyah dışkı üretir.
Renk
değişiklikleri: Dışkının katı kısmı, parlak yeşilden siyaha kadar renk
değiştirebilir ve sümüksü biçime dönük kıvam değişikliği bir sorunun
göstergesidir. Sarı veya yeşil lekeli ürat da sorun uyarısıdır.
Dışkının bu kısmı her zaman, kuruduğunda beyaz olacaktır.
Feçe (Katı boru biçiminde parça)
* Siyah veya katran renginde ise: İç kanama (Büyük olasılıkla sindirimle ilgili)
* Bezelye yeşili ise: Karaciğer hasarı
* Beyazı veya kil rengi ise: Pankreas veya sindirimle ilgili problemler
* Topaksı veya hazmedilmemiş yiyecek: Tamamlanmamış sindirim, Giardia (bir paraziter enfeksiyon), aşırı hareketli barsak.
Anormal dışkı:
Öncelikle; kuşunuzun normal dışkısının neye benzediğini öğrendikten sonra, problemler için olasılıkları belirleyebilirsiniz.
Anormal dışkı göstergeleri:
1. Artan boyut
2. Yağlı, hacimli
3. Yeşil tonunda renkli. Hakiden orman yeşiline herhangi bir renk.
4. Çoğunlukla ıslak.
5. Kokulu.
Dağınık
dışkı (Stres, hastalık veya bazı gıdalar neden olmuş olabilir) veya
hazmedilmemiş tohumları içeren dışkı (örneğin PDD) hastalıkların
işareti olabilir. Aynı zamanda dışkı rengindeki değişiklikler de aynı
sonucu gösterebilir(aşağıda). Soluk veya köpüklü dışkı ve gün boyunca
kıvamdaki ya da dışkı sayısındaki tutarlı ve sürekli bir değişiklik de
ilgilenilmesi gereken olgulardandır, kuşun sindirim sistemiyle ilgili
bazı yanlışların ilk göstergesidir.
1. Beyaz bir tepesi olan küçük dışkı
2. Çoğunlukla tüy dökümü ile birlikte
3. Çevresinde ıslaklık işareti olmayan.
4. Kokusuz.
Dışkının
katı kısmındaki dağınıklık, gevşeklik: Ya da gerçek ishal, stres
yüzünden bir veya iki dışkıda görülebilir ama gün boyunca görülürse,
endişelenme için nedendir. Boru biçiminde oluşan dışkı,şeklini
kaybedecek ve yumuşak hamur gibi olacaktır. Kuşlar yüksek metabolizma
nedeniyle daha çok dışkılarlar ve sık sık yerler. Normal sağlıklı bir
kuş, herhangi bir zamanda 25 dışkıdan fazlasına sahip olmalıdır. Bir
kuşun, dağınık ve gevşek dışkılaması için birkaç neden vardır.Kuşun
diyetinde , beslenme düzeninde asla sert/ani değişiklikler yapmamanız
önerilir. Eğer bu olduysa kuşta ishale neden olabilir ve hemen
veteriner hekime danışılmalıdır. Stres de kuşlarda bu duruma neden
olabilir. Kabızlık bir kuş için oldukça nadirdir ve kuşunuz bu olguyu
bulursanız, hekime danışmalısınız.
İshal, dışkı maddesinin, onun
boru biçimindeki kısmını tutamadığı durumdur ve normal kıvamı yerine
puding şeklindedir. İshal, bir hastalığın veya stresin işareti
olabilir. Yediği özel yiyecek maddelerinden biri tarafından neden olmuş
da olabilir. Buna ek olarak bakılması gereken dışkıda kandır. Eğer
dışkının katı kısmı, parlak ve siyahsa ve beslenmesinde yaban mersini
gibi gıdalar yoksa bu sindirim sisteminde kan olduğunu gösterir
(Melena/siyah dışkı). Kan; alt sindirim sistemi boyunca geçtiğinde,
kırmızı renkten katran siyahı rengine döner, dışkıyı siyaha boyar.
Siyah dışkı fark edilirse ve rengi de yediği yiyecekler ile
bağdaştırılamazsa hemen veteriner hekime danışınız. Bu ciddidir ve
zamanında tedavi edilmezse ölüme sebep olur. Kuş zayıflayıncaya ve
tüylerini kabartıncaya kadar beklenirse, şansı azalacaktır.
Beslenmesi
ile açıklanamayan renk değişikliği veteriner hekim tarafından
araştırılmalıdır. Tenyalar, barsak solucanları ve yuvarlak kurtlar için
de bakmayı unutmayın.
Steatorrhoea, dışkının katı kısmının aşırı
büyük olması biçimidir. Yağlı bir görünüşe sahip olabilir veya kötü
kokabilir. Artmış aşırı boşaltım sözkonudur.
Olası problemler: Beyaz dışkılar için iki ana neden vardır (diğer nedenlerin dışında).
Biri,
kuşun, geçici olarak streslenmesidir. Çoğunlukla yakalanan/avuçlanan
kuşlarda bile böyle dışkılar görülebilir. Eğer hiçbir şey onları strese
sokmasa bile, yine de, sıvı ve beyazımsı dışkısı olan kuşlar tedaviye
ihtiyaç duyarlar. Çok sıvı kaybederler ve dehidrasyona uğrayacaklar
yani susuz kalacaklardır. Normal besleme şeklinizi kontrol edin. Sadece
bir veteriner, kuşun vitamin veya mineral eksikliğini veya böbrek ya da
karaciğer problemi olup olmadığını kararlaştırabilir.
Dışkıda
kan: Dışkıda taze kan veya koyu kahverengimsi-siyah veya
kırmızımsı-siyah dışkı, sindirilen kanı göstermektedir. Bu, bağırsak
iltihabı veya septisemi (kan zehirlenmesi) veya zehirlenme bulgusu
olabilir.
