Akciğerlere alınan havanın geri çıkışının sağlanamaması durumundan oluşan bir aksamadır.
Hastalığın nedeni nedir?
Alveollerdeki fibrin yapının esnekliğini kaybetmesi nedeniyle solunum
sırasında akciğerlere alınan havanın geri çıkışının sağlanamaması
sonucunda lobların kısmen kollabe olması ve görev yapamaması ile
karekterize olan hastalığın oluşumunda birincil neden akciğere hava
giriş çıkışı sırasında oluşan aksamalardır.
özellikle giren havanın çıkışını engelleyen ödem, allerjik
reaksiyonlar, bronş spazmı, larenks daralması, kronik bronşitisler,
sürekli öksürmeye neden olan sorunlar ve bronkopnömoniler nedeniyle
akciğer amfizemi oluşabilir.
Köpeklerde özellikle kronik bronşitis, hastalığın oluşumunda ve ilerlemesinde etkin rol oynar.
Aşırı havlama, sürekli öksürüğe neden olan hastalıklar, aşırı egzersiz
ve koşturmalar ve akciğer parazitleri amfizem oluşumunu kolaylaştıran
diğer faktörlerdir.
Hastalığın gelişimi nasıldır?
Hastalık, akciğerde oluşum bölgesine göre alveoler ve intersitiyel
anfizem olarak şekillenebilir ve akut veya kronik olarak gelişim
gösterebilir. Köpekler de genellikle alveoler amfizem formunda
görülmektedir.
Akut anfizemin oluşumu ve klinik bulgularının görülmesi ani olarak
şekillenir ve neden olan sebep kaldırıldığında veya müdahale
edildiğinde kısa sürede normale dönebilir.
Ancak kronik olarak şekillenen durumlarda hastalığın neden olduğu
akciğer hasarı daha kalıcı olabileceğinden gelişim ---cög---unlukla
kötü seyirlidir. Kronik amfizemde alveollerin aşırı derecede
genişlemesi ve buna bağlı olarak alveol duvarlarının bütünlüğünün
bozulması söz konusudur.
Hastalığın belirtileri nelerdir?
Hastalığın akut veya kronik seyrine göre farklı bulgular görülebilir.
Akut amfizem de en belirgin bulgu ağızdan soluma ve
özellikle soluk verme sırasında güçlüktür. Solunum güçlüğü ve göğüs
kafesinde oluşan basıncı azaltmak amacıyla ayakları açık bir şekilde
duruş gözlenebilir. Ayrıca öksürük ve oksijen yetersizliğine bağlı
olarak mukozalarda siyanoz (dil ve dişetlerinde gri-siyah görünüm)
görülebilen bulgulardandır.
Kronik amfizem de de en belirgin bulgu soluk verme
esnasında ki güçlüktür. Akciğer dokularında ve alveollerde şekillenen
genişleme nedeniyle solunan havanın geri dışarıya verilmesi oldukça
güçtür ve ---cög---unlukla karın kaslarını da kullanarak ikinci bir
soluk verme hareketi görülebilir.
Sık solumaya bağlı olarak kalp atım sayısında (taşikardi), nabız ve beden ısısında artış da gözlenebilebilir.
Halsizlik ve egzersizler sırasında çabuk yorulma gibi efor kayıpları da
amfizemli köpeklerde görülebilen tipik klinik belirtilerdendir.
Radyoğrafi ile akciğerlerdeki hasarlı bölgeler kolaylıkla tespit edilebilir.
Kronik amfizem de hastalığın ilerlemesi kalpte bazı deformasyonların
şekillenmesine neden olabilir. özellikle sağ kalp kapağı hypertofisinin
şekillenmesi ölüm nedeni olabilmektedir.
Sonuç ;
Amfizem olaylarında istirahat ve solunumu rahatlatıcı destek tedaviler
dışında uygulanabilen spesifik tedaviler olmadığından hastalığa neden
olan etkenleri ve hazırlayıcı faktörlere karşı önlem almak ve
hastalığın başlangıcında veteriner hekiminizle irtibat kurmak
hastalığın ilerlemesini önlemek yönünden faydalıdır.