Pankreas bezinin vücudun ihtiyacı olan insülini
yeteri kadar salgılayamaması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır.
Köpeklerde aşırı su içme ve sık idrara çıkma ---cög---unlukla önemli
bir hastalığın habercisidir. Böyle bir durumla karşılaştığınızda hemen
veteriner hekiminizle görüşerek bilgi alınız.
Hastalığın nedeni nedir ?
Genetik faktörler, adrenokortikotropik, östrojen ve progesteron gibi
hormonların fazlalığı da insülin metabolizmasına etki ederek glikoz ve
insülin arasındaki dengenin bozulmasına neden olabilir.
Hastalık nasıl gelişir ?
İnsülin vücudun glikoz mekanizmasında rol oynayan hormondur.
Karbonhidrat, yağ ve proteinler ile alınan glikoz barsaklardan
emildikten sonra karaciğerde glikojen halinde depolanır ve gerektiğinde
kana glikoz olarak verilir. Bu mekanizmada insülinin eksikliği
durumunda kanda glikoz miktarı yükselir.
Hastalığın orta yaşlı veya yaşlı köpeklerde, ---cög---unlukla da dişi
köpeklerde şekillenme oranı daha yüksektir. Hastalık üç şekilde
sınıflandırılmaktadır. Bunlar;
Tip 1; Pankreasta insülinin salgılanmasıyla görevli
betahücrelerinin yetersizliğine bağlı olarak insülin salgılanmasının
azlığına bağlıdır. Genetik faktörler nedeniyle şekillenme olasılığı
yüksektir.
Tip 2; Pankreasta insülin salgılanması vardır ancak kanda
glikoz düzeyinin yükselmesi söz konusudur. Buna bağlı olarak yükselen
glikoz düzeyi beta hücrelerini uyararak daha fazla insülin salınmasına
neden olmaktadır. Zamanla artan uyarılar nedeniyle beta hücrelerin
insülin salgısının azalması sonucu oluşmaktadır. ---sıs---man
köpeklerde görülme oranı daha yüksektir.
Tip 3; Bu tip diabet oluşumunda klinik belirtiler
olmaksızın kanda şeker seviyesinin yükselmesi söz konusudur. Pankreas
beta hücrelerinde dejenerasyona bağlı olarak şekillenmektedir. Trauma,
enfeksiyon, neoplaziler gibi akut pankreatite neden olan etkenlerin
varlığında görülme oranı yüksektir.
şeker hastalığının, özellikle gizli şeker (Tip 3) oluşumunda genetik
faktörler önemli rol oynamaktadır. Golden retriever, keeshound gibi
ırklarda kalıtsal olarak şekillenebildiği gibi, minyatür poodle,
dachshund ve terrier ırkı köpeklerde genetik olarak hastalığa
yatkındır.
Hastalığın belirtileri nelerdir ?
Klinik olarak hastalığın ilk görülen spesifik belirtileri, fazla idrar
yapma, çok su içme ve aşırı yeme isteğine rağmen zayıflamadır.
Aşırı su kaybına bağlı olarak dehidrasyon şekillenir ve çabuk
yorulmalar başlar. şiddetli dehidrasyon olan durumlarda beyin
hücrelerininde dehidre olmasına bağlı olarak sinir sistemine ait
bozukluklar ve depresyon görülebileceği gibi üremi, pankreatitis ve
karaciğer problemleri gibi komplikasyonların şekillendiği durumlarda
iştahsızlık, kusma, ishal, zayıflama, derin hızlı solunum ve koma
oluşabilmektedir.
Karaciğerde hasarın fazla olduğu durumlarda sarılık ve karın bölgesinde sancı görülebilir.
Ayrıca köpeklerde her iki gözde yavaş ilerleyen bir katarakt gelişimi
ve zamanla körlük oluşması, ağızda ve idrarda aseton kokusu yanında
iyileşmeyen deri lezyonları da diabetin spesifik belirtilerindendir.
Hastalığın ilerlemiş durumlarında nefritis, pnömoni, aşırı zayıflama ve
şeker koması oluşmasına bağlı olarak ölüm şekillenebilir.
Nasıl önlem alabiliriz ?
Köpeklerde aşırı su içme ve sık idrara çıkma ---cög---unlukla önemli
bir hastalığın habercisidir. Böyle bir durumla karşılaştığınızda hemen
veteriner hekiminizle görüşerek bilgi alınız.
şeker hastası köpeklerin bakımı oldukca zordur ve çok dikkat
gerektirir. Hastaların yaşamı sık kontrollere ve sıkı bir bakıma
bağlıdır. Bu nedenle veteriner hekiminizin hastalık hakkında vereceği
bilgilere ve tedaviye tamamen bağlı kalmalısınız. Aksi takdirde bir çok
komplikasyon sonucu hastanızın yaşam kalitesinin hızla düştüğüne şahit
olabilirsiniz.
Sonuç ;
Hastalık aylar ve yıllar boyu klinik semptomlar görülmeden sürebileceği
gibi aşırı dehidrasyon, kaşeksi ve koma sonucu ani ölümler de
şekillenebilir.
Hastalığın tedavisi ömür boyu süren diet ve insülin tedavisi ile mümkündür.
