"OTUR" ve "YAT" DAVRANIŞININ ÖĞRETİLMESİ
Köpeği sizin istediğiniz zaman vereceğiniz komutla oturtabilmek için
köpeğiniz kendi isteği ile oturduğu zaman bu davranışını pekiştirmeniz
ve daha sonra da bu davranışa bir komut eklemeniz gerekmektedir.
Hedef çubuğu ile yaptığınız çalışmayı esas alarak aynı işlemleri bu
sefer oturma davranışı için uygulamanız gerekmektedir.
Operant şartlanmada ilk önce davranış organizma tarafından yapılıp,
arkasından pekiştirildiği takdirde davranışın tekrarlanma olasılığı
arttığına göre burada köpeğin kendi kendine oturmasını beklemek
zorundasınız. Köpekler yavru iseler genelde sık sık otururlar. Bu
çalışmayı yaparken köpeğin sıklıkla oturmasını sağlamakda sizin
elinizdedir. Köpekle uzun bir yürüş yapıp geldikten sonra yorulan köpek
yanınıza oturacaktır. Bu andan faydalanarak köpekle çalışmaya
başlayabilirsiniz. Köpeği çok iyi olarak izleyin, köpeğin otururken tam
iki butu yere değdiği an clickera basın ve arkasından yiyeceği verin.
Clicker sesini duyan köpek yiyeceği almak için kalkacak ve elinize
doğru yönelecektir. Yiyeceği yedikten sonra genellikle arkasından
gelecek yeni bir clik sesi varmı diye size bakar ve bu esnada tekrar
oturur. Oturduğu an aynı işlemi tekrarlayın ve böylece köpek her
oturduğunda clikera basın ve yiyeceği verin. Zamanlama burada çok
önemlidir clickera mutlaka köpeğin her iki butu tamamen yere deydiği an
basın. Sanki bir fotoğraf çektiğinizi ve köpeğin tam oturma anını
resimlemeye çalıştığınızı düşünün. Bu işleme belli bir süre devam
ettiğiniz zaman köpeğin yiyecek almak için devamlı önünüze gelip
oturduğunun farkına varacaksınız. Köpeğin bu hareketlerine clicker
eğiticileri "köpek davranış atıyor", ("Throwing behaviors")
demektedirler.
Köpek oturma davranışını click sesi ile bu şekilde ilişkilendirdikten
sonra bu otuırma davranışına bir komut eklemeniz gerekmektedir. Bu
işlemi yaparken de gene hedef çubuğu ile çalışmanızı hatırlamalısınız.
Köpeğin her iki butunun yere değmesine bir 5-10 cm kala "otur" dedikten
sonra köpeğin butlarının yere değdiği an clikera basın. Daha önce
yaptığınız bütün işlemler aynı olarak kalacak ilaveten köpeğin yere
oturmasına 5-10 cm kala sadece "otur" diyeceksiniz. Bu işlemlere de
yeteri kadar devam edildikten sonra köpeğe "otur" dediğiniz zaman
oturduğunu göreceksiniz. Köpeğe her "otur" denmesi üzerine oturduğu an
mutlaka clikera basmayı ve yiyeceği vermeyi unutmayın. Bu clikera
basmak ve ardından yiyeceği verme işlemine bir müddet devam
edilecektir. Cliker kullanımının azaltılması ve tamamen kaldırılması
ileriki bölümlerde anlatılacaktır.
Köpeği bu çalışmalar esnasında oturtmak için beklemek yerine bazı
teknikleride kullanmak mümkündür. Bunlardan biri hedef çubuğunu köpeğin
başı üzerinden arkasına doğru yavaş bir şekilde götürmektir. Başının
üzerinden arkaya doğru giden hedef çubuğunun ucuna odaklanan ve
görebilmek için başını kaldıran köpek bir müddet sonra çubuğu takip
edebilmek için oturacaktır. Bu esnada clikerı kullanabilirsiniz. Yada
elinize alacağınız bir parça yiyeceği köpeğin burnunun ucundan başlayıp
hedef çubuğuyla yaptığınız gibi başının üzerinden arkaya doğru yavaşca
götürürseniz köpek aynı şekilde oturacaktır.
Yat davranışını öğretirkende aynı yöntemi kullanmalısınız. Köpeğin
kendi isteği ile yatmasını sağlamak biraz daha zor olabilir. Köpeğiniz
oturuken yiyeceği burnun önünde tutun, köpek koklamak için uzandığında
elinizi aşağıya doğru indirin köpek yiyeceği takip edip kafasını yere
doğru uzatmaya başlayacaktır, köpeğin kafası yere iyice yaklaştığı
zaman elinizi yere paralel olarak köpeğin önüne doğru uzatın köpek bu
sefer elinize ulaşmak için yere yatmak zorunda kalacaktır. Köpek yere
yattığı an clickera basın ve yiyeceği verin. Bundan sonra
yapacaklarınız yukarıda otur davranışı için anlatılanlar gibi olacaktır.